सुशीला रेग्मी(रासस)
रामपुर (पाल्पा), सामान्य अन्नबाली उब्जाउ हुने जग्गामा तरकारी लगाउँदा मेगराज न्यौपानेलाई छोटो समयमा लाखौँ कमाई होला भन्ने आशा थिएन । विदेशबाट फर्केपछि बेरोजगार बस्नुभन्दा तरकारी लगाएर दुईचार पैसा कमाउन सकिन्छ कि भन्ने मनसायले उनले तरकारी खेती सुरु गरे ।
उनले तरकारी बालीमा मलको व्यवस्थापनका लागि कुखुरापालन व्यवसाय पनि सँगैसँगै अगाडि बढाए । सामान्य अन्नबाली उब्जाउ हुने खेतलाई मलजल गर्दै जाँदा अहिले सोही जग्गाले दैनिक आयआर्जन बढाएको छ । काम र दामको खोजीमा मेगराज करिब तीन वर्ष कतारमा बसे । विदेशबाट गाउँ फर्केर कृषि व्यावसाय थालनी गरेका न्यौपाने अहिले सफल कृषकका रुपमा कहलिएका छन् । उनको कृषि कार्य हेर्दा लोभलाग्दो छ । उनले रामपुर नगरपालिका–७ बहखोलामा करिब छ रोपनी जग्गा दुई लाखमा बन्दक लिएर व्यवसाय चलाएका छन् । न्यौपानेको फार्ममा यतिबेला करेला, घिरौंला, लौका, साग, फर्सी, बोडी, सिमी, भेन्टा, खुर्सानी लगायत तरकारी बाली छन् । हाल बजारमा करेला र घिरौँला प्रतिकिलो १ सय २०, लौका ७०, काँक्रा ५० मा धमाधम बिक्री भइरहेको उनले बताए । तरकारीको व्यापार राम्रो हुँदा बजारको माग थेग्नै नसकिएको उनको भनाइ छ ।
‘तरकारी खेतीबाट राम्रो सफलता मिलेको छ, खेतभरि हरियाली फलेका तरकारी देख्दै मन आनन्दित हुन्छ, तरकारी बेचेर दाम बुझ्दा एकछिन खाली बस्नै मन लाग्दैन, आफ्नै माटोमा कृषिबाट राम्रै कमाउन सकिने रहेछ’, उनले भने । बेमौसमी तरकारी बजारको मागअनुसार पुर्याउन नसकिएको उनको भनाइ छ । उनले दिनमा बढीमा १५० किलोसम्म तरकारी विक्री गर्छन् । यसैबाट खर्च कटाएर पाँच लाख वार्षिक आम्दानी लिने गरेको मेगराजको भनाइ छ । मेहनत गरियो भने दाम कमाउन समस्या नभएको उनको भनाइ छ । ‘विदेश गए धेरै दिन बसिन, किन बेच्नु रगत र पसिना’ पशुपति शर्माले गाएको यो गीतले भने झँै मेगराजले आफ्नै माटोमा पसिना बगाएर कमाएको धन हातमा बुझ्दा आनन्द लाग्ने गरेको अनुभव सुनाए । उनले भने, ‘विदेशमा काम गर्न दुःख छ, अर्काको अधीनमा बसेर काम गर्नुपर्ने बाध्यता छ, यहाँ परिवारसँगै बसेर काम गरेका छौँ, दिनहुँ तरकारी बेचेर पैसा हात परिरहन्छ, राम्रो गरेपछि सबैले सम्मान गर्नुहुन्छ, मलाई त अहिले विदेशको बसाइ सम्झदा पश्चाताप लागिरहेको छ ।’ कुनै पनि तालिम नलिईकन व्यवसाय गरे मेगराजले अहिले काम गर्दै जाँदा यसबाट धेरै अनुभव बटुलेका छन् । व्यवस्थित थाक्रो नहुँदा कहिलेकाहीँ सामान्य हावाहुरीले तरकारीलाई असर पारेको उनले बताए । केही दिनअघि आएको हावाहुरीका कारण करिब दुई रोपनी क्षेत्रफलमा लगाएको सिमी र लौकामा क्षति पुर्याउँदा करिब एक लाख बराबरको क्षति पुगेको छ । यो व्यवसायमा श्रीमती तुलसा न्यौपानेले सघाउँदै आएकी छन् । तरकारी लगाउने, गोडमेल गर्ने, टिप्ने, बजारमा बिक्री गर्न भ्याइनभ्याई छ, यसरी नै हाम्रो दिनचर्या बित्ने गरेको तुलसाले बताइन् । ‘खेतभरि लगाएका तरकारी बाली अवलोकन गर्न बेलाबेलामा नगरपालिकाका प्रमुख, उपप्रमुख, वडाध्यक्ष लगायतका जनप्रतिनिधि, कर्मचारी, उच्च ओहोदामा कार्यरत व्यक्ति आउनुहुन्छ, कृषिमा राम्रो गरियो भने सबैसँग चिनिने अवसर पाउँदा व्यवसायमा उत्साह थपिएको छ’, उनले भने । स्थानीय तहबाट सहयोग पाएमा व्यवसाय बढाउने सोच छ ।
आफ्नै नाममा जग्गा नहुँदा नगरपालिकाले सञ्चालन गरेको युवा स्वरोजगार कार्यक्रममा समावेश हुन नपाएको मेगराजको गुनासो छ । रामपुर नगरपालिकाको नमूना, अवलोकनयोग्य व्यवसाय रहेको र कृषिमा पछिल्लो समय यहाँका युवाको आकर्षण बढेको कृषि शाखा प्रमुख रामहरि पाण्डेयले बताए ।