शितलपाटी

वन्यजन्तु दिवसको सार्थकता सोमबार, फागुन १९, २०८१ मार्च–३ अर्थात् आज विश्व वन्यजन्तु दिवस । वन्यजन्तु सरंक्षण सम्बन्धी विभिन्न कार्यक्रम गरी नेपालसहित विश्वभर यो दिवस मनाउन लागिएको छ ।

स्ववियु निर्वाचन निर्धारित मितिमै होस् आइतबार, फागुन १८, २०८१ त्रिभुवन विश्वविद्यालय (त्रिवि)ले स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियन (स्ववियु) को निर्वाचन आगामी चैत ५ गते गर्ने गरी प्रक्रिया अगाडि बढाएको छ । यसअघि त्रिविको शैक्षिक क्यालेन्डरमा स्ववियु निर्वाचन फागुन १५ गते गर्ने तोकिएको थियो ।

शून्य भेदभाव दिवसको सार्थकता शनिबार, फागुन १७, २०८१ हरेक वर्षको मार्च १ गते विश्वभरी नै संयुक्त राष्ट्र संघले शून्य भेदभाव दिवस मनाउने गर्दछ । आज पनि यो दिवस विश्वभर मनाइँदै छ ।

तानसेनले खोजेको ‘पोलिसी डिपार्चर’ के हो ? शुक्रबार, फागुन १६, २०८१ तानसेन नगरपालिकाको दीगो प्रभाव सहितको पर्यटन नीति खोजेको छ । तानसेन नगरपालिकालाई उत्कृष्ट पर्यटन गन्तव्यको रुपमा पहिचान गराउने सोच खोजेको छ ।

गैरसरकारी संस्था नागरिकप्रति जवाफदेही बन शुक्रबार, फागुन १६, २०८१ विश्वको तथ्यांकलाई हेर्ने हो भने कुनै पनि देशमा जब राज्य कमजोर हुन्छ, गैरसरकारी संस्थाको (गैसस) प्रभाव बढेको देखिन्छ । लामो समयसम्म द्वन्द्वमा रहेका देशहरु द्वन्द्व समाधानपछि र प्राकृतिक विपत्पछि यस्ता संस्थाहरुको संख्या उल्लेख्य मात्रामा बढेको पाइन्छ ।

शिवरात्रिलाई विकृतिरहित मनाऔं बुधबार, फागुन १४, २०८१ महाशिवरात्री हिन्दुको एक विशेष पर्व हो । हिन्दु क्यालेन्डर अनुसार फागुन कृष्ण चतुर्दशीको दिन शिवरात्री मनाइन्छ । शिवरात्रीमा श्रद्धालुहरु रातभर जागा रहेर भगवान शिवको आराधना गर्छन्, भजन गाउँछन् । कतिपय रातभर उपवास गर्छन् । शिवलिंगलाई पानी र बेलपत्र चढाएपछि मात्र आफ्नो उपवास चढाइन्छ ।

कृषि पर्यटन अहिलेको आवश्यकता मंगलबार, फागुन १३, २०८१ नेपाल पर्यटन क्षेत्रमा सम्भावना बोकेको मूलुक भए पनि त्यसको विकास हुन सकेको छैन । अब पर्यटन क्षेत्रको विकासका लागि नयाँ ढंगले नलाग्ने हो भने मुलुकको विकास सम्भव छैन् । अहिलेको आवश्यकता भनेको कृषि पर्यटन हो । पर्यटनलाई कृषिसँग जोडेर अगाडि बढाए मात्र देशको विकास सम्भव छ । कृषि र पर्यटनको...

जलवायु परिवर्तनको प्रभाव सोमबार, फागुन १२, २०८१ नेपालमा जलवायु परिवर्तनको असर तीव्र रूपमा देखिन थालेको छ । तापक्रम वृद्धिदेखि लिएर अनियमित मौसम प्रणालीसम्मका समस्या नेपालमा जलवायु परिवर्तनका प्रत्यक्ष प्रभाव हुन् ।

प्रकृति लम्साल घटनाको सत्यतथ्य पत्ता लगाइयोस्‌ आइतबार, फागुन ११, २०८१ उडिसाको किट विश्वविद्यालयमा नेपाली छात्रा प्रकृति लम्सालको आत्महत्याको घटनाले यति बेला नेपाल नै तरंगीत बनेको छ । आफ्‌नो सुन्दर भविष्य बोकेर भारतमा अध्ययन गर्न गएकी प्रकृतिको भारतको उडिसास्थित केआईआईटी विश्वविद्यालयको होस्टेलमा भएको शंकास्पद मृत्यु प्रकरणले सारा नेपालीलाई दुखित र आक्रोशित बनाएको छ ।

मातृभाषा बचाऔं शनिबार, फागुन १०, २०८१ मानिसले जन्म लिएपछि सबैभन्दा पहिले बोलिने र सिक्ने भाषालाई उसको मातृभाषा भनिन्छ । मातृभाषा कुनै पनि व्यक्तिको सामाजिक एवं भाषा सम्बन्धी र रीतिरिवाजको पहिचान पनि हो । तर पछिल्लो समय मातृभाष संकटको अवस्थामा पुगेको छ । यो अत्यन्तै दुखको कुरा हो ।

वैदेशिक सहायता, अमेरीकी कदम र आत्मनिर्भर अर्थतन्त्र शुक्रबार, फागुन ९, २०८१ कहिलेसम्म र कुन–कुन क्षेत्रमा वैदेशिक सहायता लिने भन्ने योजनाको अभावमा नेपाल कुहिरोको काग जस्तै अल्मलिएको दशकौं भै सक्यो । उपयुक्त नीतिको अभावमा यो अल्मलमै रहेको देखिन्छ ।

सामाजिक न्याय दिवसको सन्दर्भ शुक्रबार, फागुन ९, २०८१ समाजका सबै वर्ग, क्षेत्र र समुदायका मानिसले राज्यमा उपलब्ध स्रोत साधन, अधिकार, अवसर र लाभको बाँडफाँट तथा सोको उपभोगमा न्याय अनुभूति गरेको अवस्था नै सामाजिक न्याय हो ।